- SAĞLIK VE GÜVENLİK PLANI: İşveren veya proje sorumlusu, işyerinde yürütülecek faaliyetleri dikkate alarak bir sağlık ve güvenlik planı hazırlayacaktır. Yapı alanında, ilgili yönetmeliğin EK-II bölümünde belirtilen işlerin yapılması durumunda bu işlerle ilgili önlemler planda yer alacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yön. Madde:5.a, 7.b) - BİLDİRİM: Yapı işi 30 günden fazla sürecek ve devamlı olarak en az 20 işçi çalışacak veya işin büyüklüğü 500 yevmiyeyi aşacak durumda ise; ilgili yönetmeliğin EK-III? bölümünde belirtilen bilgileri içeren bildirim yazısı işyerinin bağlı bulunduğu Bölge Müdürlüğü?ne verilecektir. Ayrıca bu bilgileri içeren bir levha işyerinin uygun bir yerine asılacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yön. Madde:5.c)
- İŞÇİ ÖZLÜK DOSYASI: İşveren çalıştırdığı her işçi için bir özlük dosyası düzenler. İşveren bu dosyada, işçinin kimlik bilgilerinin yanında, bu Kanun ve diğer kanunlar uyarınca düzenlemek zorunda olduğu her türlü belge ve kayıtları saklamak ve bunları istendiği zaman yetkili memur ve mercilere göstermek zorundadır. İşveren, işçi hakkında edindiği bilgileri dürüstlük kuralları ve hukuka uygun olarak kullanmak ve gizli kalmasında işçinin haklı çıkarı bulunan bilgileri açıklamamakla yükümlüdür.(İş Kanunu Madde:75)
- İŞÇİLERİN PERİYODİK SAĞLIK MUAYENELERİ: - AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLERDE RAPOR: Ağır ve tehlikeli işlerde çalışacak işçilerin işe girişinde veya işin devamı süresince en az yılda bir, bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı oldukları işyeri hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilmiş muayene raporları olmadıkça, bu gibilerin işe alınmaları veya işte çalıştırılmaları yasaktır. Sosyal Sigortalar Kurumu işe ilk giriş muayenesini yapmaktan kaçınamaz. İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu hastanesi sağlık kurulunca muayeneye tabi tutulur, verilen rapor kesindir. Yetkili memurlar isteyince, bu raporları işveren kendilerine göstermek zorundadır. Bu raporlar damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır. Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait İşe Giriş / Periyodik Muayene Formu örneği EK-II de verilmiştir. (İş Kanunu Madde:86, Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği Madde:5-Ek-II)
-İSKELELERİN KONTROLU: İskeleler; kullanılmaya başlanmadan önce, belirli aralıklarla ve üzerinde değişiklik yapıldığında, belli bir süre kullanılmadığında, deprem, fırtına, sel ve hortum gibi sağlamlığı ve dayanıklılığı etkileyebilecek olaylara maruz kaldığında uzman kişiler tarafından kontrol edilecektir. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.B Bölüm-II Madde:6.3)
- YÜK ASANSÖRÜNÜN KONTROLU: Bütün kaldırma araçları ve bağlantıları, sabitleme-destekleme elemanları da dahil bütün yardımcı kısımları; yürürlükteki mevzuata göre, periyodik olarak kontrol, test ve deneylere tabi tutulacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.B Bölüm-II Madde:7.1.d) - GIRGIR VİNCİN SINIR DURDURUCUSU: Bütün kaldırma araçları ve bağlantıları, sabitleme-destekleme elemanları da dahil bütün yardımcı kısımları; Doğru şekilde kurulacak ve kullanılacak, kaldırma ekipmanı ve aksesuarları belirlenen amacı dışında kullanılmayacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.B Bölüm-II Madde:7.1.c, 7.3)
- İŞÇİLERE EĞİTİM: İşverenle; işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri işlerindeki riskler, alınması gerekli önlemler ve yasal hak, sorumlulukları konusunda eğitmek zorundadır. Bu eğitimin nasıl ve kimler tarafından verilebileceği gibi hususlar; Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte açıklanmıştır. (İş Kanunu Madde:77, Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Madde:4,17)
- AÇIKTAKİ İLETKENLER: İnşaat içerisinde açıkta iletkenler bulunmaktadır. İletkenler, dış etkilere karşı uygun şekilde korunacaktır. Yapı alanındaki enerji dağıtım tesislerinin ve özellikle dış etkilere maruz kalan tesislerin; düzenli olarak kontrol ve bakımı yapılacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.B Bölüm-II Madde:2.1)
- GÖVDE TOPRAKLAMASI: Çıplak metal kısımlı elektrik cihazları, uygun bir şekilde topraklanacaktır. Bütün iş ekipmanı, işçilerin doğrudan veya dolaylı olarak elektrikle temas riskinden korunmasına uygun olacaktır.(İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği EK-I Madde:2.19)
- AYDINLATMA: İşyerinin merdiven aydınlatması yetersizdir.İşyerleri mümkün olduğunca doğal olarak aydınlatılacak,doğal aydınlatma yeterli olmadığı durumlarda işçilerin sağlık ve güvenliğinin korunması amacına uygun olarak suni aydınlatma yapılacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK IV.A Madde:8.1)
- GEÇİT YERİ VE RAMPALAR: Merdivenler, sabitlenmiş geçici merdivenler, yükleme yerleri ve rampaları da dahil olmak üzere trafik yolları; kolay ve güvenli geçişi sağlayacak, buraların yakınında çalışanlar için tehlike yaratmayacak şekilde tasarlanıp yapılacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.A.Madde:10.1)
- İLK YARDIM MALZEMESİ - SEDYE: İşyerinde yeterli ilkyardım malzemesi ve seyyar sedye yoktur. İlkyardım odaları yeterli ilk yardım malzeme ve ekipmanı ile teçhiz edilecek ve sedyeler kullanıma hazır halde bulundurulacaktır. Buralar, yürürlükteki mevzuata uygun şekilde işaretlenecektir.(Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV. A Madde:13.3)
-İLK YARDIM TELEFON LİSTESİ: Çalışma koşullarının gerektirdiği her yerde ilkyardım ekipmanı bulundurulacaktır. Bu ekipman kolayca erişilebilir yerlerde olacak ve yürürlükteki mevzuata uygun şekilde işaretlenecektir. Yerel acil servis adresleri ve telefon numaraları görünür yerlerde bulunacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK IV.A Madde:13.4)
-GIRGIR VİNÇ YÜKLEME ALANI: Yapı alanlarında girilmesi yasak bölgelere yetkisiz kişilerin girişi uygun araç ve gereç kullanılarak engellenecektir. Tehlikeli bölgeler belirgin olarak işaretlenecek, bu bölgelere girme izni verilen işçileri korumak için gerekli önlemler alınacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.A Madde:10.4)
- BAŞ KORUYUCULARI (BARET): Her işveren; İnşaat işlerinde çalışanlara
kişisel koruyucu donanım olarak Koruyucu
baretler verecektir. İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi alacaktır. İşçiler de kendilerine verilen
kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmakla yükümlüdür. İşçiler kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirecektir. İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olacak, temizlik ve bakımı yapılacak ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilecektir. (
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Madde:8, Ek-III-1)
- YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI (GÖZLÜK): Her işveren; Kaynak yapma, öğütme ve ayırma işleri, Sızdırmazlık sağlamak için yapılan işler (kalafatlama) ve keski ile yontma, biçimlendirme işleri, Taş yontma ve şekillendirme işleri, Civatalama işleri, Talaş çıkaran makinalarla yapılan çalışmalar ve talaş toplama işleri, Presle sıcak demir işleme, Artıkların parçalanması ve uzaklaştırılması işleri, Aşındırıcı maddelerin sprey halinde kullanılması işleri, Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik maddeleriyle yapılan işler, Sıvı spreylerle çalışma, Ergimiş maddelerle veya onların yakınında çalışma, Radyant ısı ile çalışma, Lazerle çalışma işleri yapılan çalışmalarda çalışanlara Koruyucu gözlükler, yüz siperlikleri veya elle tutulan yüz koruyucuları verecektir. İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi alacaktır. İşçiler de kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmakla yükümlüdür. İşçiler
kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirecektir. İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olacak, temizlik ve bakımı yapılacak ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilecektir. (Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Madde:8, Ek-III-3)
- ARTIK MALZEMELER: Yapı işyerindeki çalışmalarda, yapı alanının düzenli tutulması ve yeterli temizlikte olması sağlanacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği Madde:10.a)
- MERDİVEN KORKULUKLARI: Yüksekten düşmeler, özellikle yeterli yükseklikte sağlam korkuluklarla veya aynı korumayı sağlayabilen başka yollarla önlenecektir. Korkuluklarda en az; bir trabzan, orta seviyesinde bir ara korkuluk ve tabanında eteklik bulunacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenliği Yönetmeliği EK-IV.B Bölüm-II Madde:5.1)
- DÜŞEN CİSİMLERE KARŞI ÖNLEM: Yapı alanında yukarıdan malzeme düşme riski bulunan kısımlara girilmesini önleyecek tedbirler alınacaktır. Bina içerisine giriş yerlerine kapalı geçit yerleri yapılacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK-IV.B Bölüm-II Madde:4)
- EMNİYET KEMERİ: Her işveren; yüksekten düşme tehlikesi bulunan kısımlarda çalışanlara kişisel koruyucu donanım olarak
emniyet kemeri verecektir. İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi alacaktır. İşçiler de kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmakla yükümlüdür. İşçiler
kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirecektir. İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olacak, temizlik ve bakımı yapılacak ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilecektir. (Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Madde:8, Ek-III-9)
- SOYUNMA YERİ-TUVALET-LAVABO: İş elbisesi giymek zorunda olan işçilerin, etik olarak veya sağlık nedenleriyle, uygun olmayan bir yerde soyunmalarına izin verilmeyecek, işçiler için uygun soyunma yerleri sağlanacaktır. Soyunma yerlerine kolay ulaşılacak, kapasitesi yeterli olacak ve oturacak yer sağlanacaktır. Çalışma, dinlenme, yıkanma ve soyunma yerlerinin yakınında, yeterli sayıda tuvalet ve lavabo ile temizlik malzemesi bulundurulacaktır. Tuvalet ve lavabolar erkek ve kadın işçiler için ayrı olacak veya ayrı ayrı kullanımları için gerekli düzenleme yapılacaktır.(Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK IV. A Madde:14)
- UYARI LEVHALARI: İşveren, işyerindeki çalışma yöntemlerini, iş organizasyonu ve toplu koruma önlemleri ile işyerindeki risklerin giderilemediği veya yeterince azaltılamadığı durumlarda, güvenlik ve sağlık işaretlerini bulundurmak ve uygun şekilde kullanmak zorundadır. (Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği Madde:5)
- İNŞAATIN ETRAFININ ÇEVRİLMESİ: Yapı alanının etrafı ve çevresi kolayca görülebilecek ve fark edilebilecek şekilde çevrilecek ve işaretlenecektir. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK IV.A Madde:18.1)
- KAZI İŞLERİNDE ÖNLEM: 1. Kazı işleri, kuyular, yeraltı işleri ile tünel ve kanal çalışmalarında; (a) Uygun destekler ve setler kullanılacak, (b) Malzeme veya cisim düşmesi veya su baskını tehlikesine ve insanların düşmesine karşı uygun önlemler alınacak, (c) Sağlık için tehlikeli veya zararlı olmayan özellikte solunabilir hava sağlamak için bütün çalışma yerlerinde yeterli havalandırma yapılacak, (d) Yangın, su baskını veya göçük gibi durumlarda işçilerin güvenli bir yere ulaşmaları sağlanacaktır. 2. Kazı işlerine başlamadan önce, yer altı kabloları ve diğer dağıtım sistemleri belirlenecek ve bunlardan kaynaklanabilecek tehlikeleri asgariye indirmek için gerekli önlemler alınacaktır. 3. Kazı alanına giriş ve çıkış için güvenli yollar sağlanacaktır. 4. Toprak ve malzeme yığınları ve hareketli araçlar kazı yerinden uzak tutulacak ve gerekiyorsa uygun bariyerler yapılacaktır. (Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği EK IV B Bölüm II Madde:10)
- KAT DÖŞEME KENARLARINA ŞERİT: Engeller ve tehlikeli yerlerde kullanılan işaretlemeler şöyle olacaktır; 1. Engellere çarpma, düşme ya da nesnelerin düşme tehlikesinin bulunduğu yerler; işletme tesisleri için işçilerin çalışmaları esnasında dolaştıkları bölgelerde, birbirini takip eden sarı ve siyah ya da kırmızı ve beyaz renk şeritleriyle işaretlenecektir. 2. İşaretlerin boyutu, engelin ya da tehlikeli bölgenin büyüklüğü ile orantılı olacaktır. 3. Sarı-siyah ya da
kırmızı-beyaz şeritler yaklaşık olarak 45 derece açıyla ve aynı büyüklükte boyanacaktır. (Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği Ek.V.1)
- TETANOS AŞISI: Tetanos hastalığına karşı aşağıdaki tedbirler alınacaktır. Tetanos tehlikesi olan işlerde çalışan bütün işçilere, antitetanik aşı yapılacak, parçalanmış ezik ve toprakla bulaşmış yaralanmalarda, serum antitetanik tatbik olunacak, işçi daha önce aşılanmış ise, rapel olarak, anatoksin yapılacaktır. (İş Kanunu Geçici Madde:2, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:86)
